De kassen van de Tuinbouwschooltuin Frederiksoord hebben een rijk verleden. Ze hebben jarenlang dienst gedaan als onderwijslocatie voor de tuinhazen van de Majoor van Swieten Tuinbouwschool opgericht in 1884. In het jaar 2005 werden de deuren van de school gesloten en zijn de kassen sindsdien niet meer benut. Vijftien jaar later heeft het Noordelijk Innovatielab Circulaire Economie, kortweg NICE, nieuw leven geblazen in de kassen.

Begin 2020 is NICE gestart met een verkenning van nieuwe gebruiksmogelijkheden voor de in onbruik geraakte kassen. Hernieuwd gebruik gestoeld op de idealen van Johannes van den Bosch. Met als verbindend thema ‘vitaliteit & voedsel’, want de kassen zullen nieuwe betekenis krijgen binnen het zogenaamde Vitaliteitsoord dat sinds dat jaar als concept ook in de steigers werd gezet.

De verkenning had een handen uit de mouwen karakter in de vorm van bodemverbetering met inzet van wormen, reparatie van de kapotte bronpomp, en kleine experimenten met nieuwe voedselteelt in de kas. In het licht van het opzetten van een innovatiemilieu voor kleinschalige lokale voedselproductie en kringlopen van lokale grondstofstromen is een veldonderzoek uitgevoerd om potentiële ondernemers te vinden die werk wilden maken van en in zo’n circulaire proeftuin. Meerdere ondernemers uit Westerveld, maar ook daarbuiten hebben aangegeven het concept van de Innovatiekas Vitaal Voedsel te zien zitten mits eerst de renovatie van de oude kassen ter hand genomen wordt. 

De landelijke lockdown door de coronacrisis gooide qua aanpak roet in het eten. Het werk van NICE zette zich noodgedwongen voort in de digitale wereld; de tijd stond opnieuw weer stil in de kassen. Dat hield de ‘papieren’ verkenning naar nieuwe gebruiksmogelijkheden niet tegen. Een set van vier potentiële ontwikkelscenario’s is in die tussentijd ontwikkeld. Variërend van vitaliteitsfestivalterrein tot community kas, van incubator tot fieldLAB. Als handreiking voor vervolg door de eigenaar van de kassen.

Met de resultaten van de verkenning in handen neemt Stichting Tuinbouwschooltuin Frederiksoord de regie over de kassen per september 2021 van NICE over. De opening van de tentoonstelling van de samen georganiseerde fotowedstrijd ‘Kijk in de kas’ op 10 oktober vormt de feestelijke afsluiting van de samenwerking van de afgelopen jaren.